Aktualności

Bywają ciepli, uśmiechnięci i dobroduszni, przyprószeni siwizną i opowiadają niesamowite historie. Babcie i dziadkowie – pamiętajmy o nich zawsze, ale w tych dniach szczególnie!

Samorząd Uczniowski w dn. 23-27.01 serdecznie zaprasza społeczność szkolną do udziału w akcji „Tydzień Karnawałowy w SP 109”.Samorząd zachęca by każdego dnia tygodnia przyjść do szkoły w zaproponowanym stroju:

Poniedziałek – szalone fryzury

Wtorek – dzień piżamy

Środa – dzień makijażu

Czwartek – dzień postaci z filmu/serialu/bajki

Piątek – dzień koloru niebieskiego i zielonego

Zapraszamy do wspólnej zabawy.Samorząd Uczniowski SP 109

Szanowni Państwo,

​​​​​​​w dniach 25 - 26 stycznia 2023 r. odbędą się semestralne zebrania z Rodzicami.

​​​​​​​

Harmonogram rozpoczęcia zebrań:

25 stycznia (środa)

godzina 17.30  -  klasy 0-1

godzina 17.45  -  klasy 2-3

godzina 18.00  -  klasy 4

26 stycznia  (czwartek)

godzina  17.30  -  klasy 5-6

godzina  18.00  -  klasy 7-8

W dniu zebrania Rada Rodziców organizuje KAWIARENKĘ ze sprzedażą ciast. Zebrane środki zostaną przeznaczone na zakupienie puf, utworzenie stref relaksu dla uczniów.

Serdecznie zapraszamy!

STYCZEN_zebrania_grafik2023.docx

Wieczne odpoczywanie racz Jej dać Panie!

Z ogromnym żalem informujemy, że w dniu 2 stycznia 2023 r.  przeżywszy 100 lat zmarła

  Ś.P. EWA WOJTYSZKO 

W naszej placówce pracowała w latach powojennych- prowadziła szkolną bibliotekę oraz uczyła języka polskiego.

Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się  5 stycznia 2023 r. mszą świętą o godz. 12.00 w Kościele Parafialnym Wniebowzięcia N.M.P. w Warszawie-Zerzniu 

Z archiwum fotograficznego pani Barbary Michałek

Wspomnienia pani Ewy Wojtyszko (rękopis w archiwum szkolnym)-  bibliotekarki, nauczycielki  Szkoły Powszechnej w Zerzeniu   - prywatnie żony Wacława Wojtyszki - również nauczyciela   tejże  szkoły. 

 Wspomnienie byłej nauczycielki

       W Zerzniu pracowałam w latach 1947-1950. Nikt z ówczesnego grona pedagogicznego już nie żyje, a być może osoby, które są emocjonalnie związane ze szkołą (sami do niej uczęszczali lub ich rodzice czy krewni) zechcą usłyszeć kilka wspomnień starej nauczycielki.

Czasy nie były ciekawe. Skończyła się wprawdzie okupacja hitlerowska, ale upadło Powstanie Warszawskie, a nastała tak zwana „władza ludowa” – wiadomo, nie do śmiechu.

Bieda, głód, więzienia przepełnione. Lekcje odbywały się w baraku odbudowanym własnymi siłami i kosztem obywateli przy pomocy wójta gminy Wawer śp. Stanisława Krupki. To najszlachetniejszy i najmądrzejszy Człowiek, który życiem swoim dowiódł, że można być uczciwym i pożytecznym, współpracując nawet z najgorszą władzą. Mąż mój, Wacław Wojtyszko, wrócił z więzienia 15 IV 1947 r. schorowany i prawie niedołężny po torturach.

Trochę odpoczął, ale wkrótce zaczął pracować. Zespół nauczycieli był zgrany, dzieci chętne do nauki. Urządzaliśmy apele, przedstawienia, prelekcje dla rodziców. Jeśli potrzebna była duża sala, wyjmowało się ze ściany deski, dzielące ja na co dzień.

      Ważnym elementem nauki było wychowanie patriotyczne. Program przewidywał oczywiście „wychowanie obywatelskie” (może to się inaczej wtedy nazywało). Chodziło o to, aby dzieci poznały wielkość „wielkiego brata”, no i szeroko pojęta organizację państwa – Polski Ludowej. Na ścianach wisiały portrety dostojników państwowych.

    Poszła fama, że będzie wizytacja w szkole. Któregoś dnia wchodzę do II klasy, wskazuje na portret Rokossowskiego i pytam: „dzieci, czy wiecie, kto to?”. Podnosi rączkę chłopiec, któremu nieczęsto się to zdarzało. Uradowana mówię: „Powiedz, Franek”. A on zadowolony z siebie: „O, Rusek”. No i wygrał dom i rodzina, w której się pewnie rozmawiało na te tematy. A pani w szkole? Nieważne.

Dzieci uwielbiały lekcje z Wacławem, moim mężem. Tak się złożyło, że właśnie zastępował mnie przez kilka lekcji wychowania obywatelskiego w klasie siódmej. Wreszcie po kilku tygodniach idę do mojej klasy i rzucam niefrasobliwe pytanie: „Czego was pan nauczył?”.

„Proszę pani, pan opowiadał nam o walkach Polaków z Niemcami i o bolszewikach, i o tym, kto siedzi w więzieniu…”

Trochę się zmartwiłam, bo zbliżała się wizytacja. Ale wybrałam najważniejsze elementy z „ustrojowych mądrości”, dzieci zapisały i w ciągu tygodnia nawet te najmniej zdolne recytowały na pamięć.

No i przyjechał pan wizytator. Ale wtedy mój mąż już nie żył. Wizytator najpierw zapytał w II klasie: „Jaki mamy ustrój?.  Dzieci odpowiadały: socjalistyczny, komunistyczny, demokratyczny…Pytanie powtórzył w klasie III, V, VII … Otrzymał mniej więcej podobne odpowiedzi. Były złe.

Na konferencji powizytacyjnej zostałam pouczona, że mamy ustrój „dyktatury proletariatu”. Na a jestem żadną nauczycielką, skoro nie umiem wychowywać dzieci w prawdziwie patriotycznym duchu. To były ostatnie dni roku szkolnego. Po wakacjach nie wróciłam do pracy w szkole. Dopiero po 10 latach podjęłam nauczanie, ale w innej placówce.

     Jeszcze na chwilę wrócę do pracy w Zerzniu. Największym zmartwieniem był brak podręczników i książek do lektury. W małej szafce w „gabinecie” kierownika szkoły (nie mieliśmy nawet pokoju nauczycielskiego) układałam około stu mocno zniszczonych książek.  Na dużej przerwie dzieci przenosiły je do klasy i następowała wymiana. Potem nawiązałam kontakt  z biblioteką publiczną w Wawrze i co dwa tygodnie przyjeżdżał samochód i wymieniał komplet. To były książki nie tylko dla uczniów, ale i dla dorosłych. Raz w tygodniu, wieczorem, przychodzili rodzice, mieli okazję wymienić książkę, czasem wysłuchać referatu na temat wychowania dzieci, dowiedzieć się o postępach własnych pociech albo obejrzeć scenki aktorskie przygotowane z udziałem uczniów.

Ewa Wojtyszko

1. Ewa Wojtyszko z synem Macjejem - 1949- ze zbiorów autorki

2. Ewa Lasocka - Wojtyszko ze swoimi uczennicami. Z prawej strony Jadwiga Byśkiniewicz - Bochenek , po lewej stronie jej siostra Halina później Karwicka. Idą z kwiatami do grobu Nieznanego Żołnierza.Na drugim planie widoczny patrol niemiecki.   Warszawa ul. Mazowiecka 1942 / 43 r. 

3. Ewa Wojtyszko - podczas uroczystości odsłonięcia pomnika poświęconego pamięci jej męża Wacława.

Z okazji zbliżającego się Nowego Roku, pragniemy serdecznie podziękować za dotychczasową współpracę oraz złożyć  moc gorących życzeń: zdrowia, szczęścia i wszelkiej pomyślności! Niech 2023 rok będzie dla nas wszystkich rokiem bez trosk i zmartwień - w domu, w szkole czy w podróży. Uczymy się pozytywnego nastawienia i odkrywania drobnych przyjemności. Oby najskrytsze marzenia zostały spełnione, a każdy kolejny dzień przynosił radość i uśmiech ! 

Dyrekcja

oraz pracownicy

SP 109

Szkolny Budżet Obywatelski funkcjonuje w naszej szkole od kilku lat.  Pierwsza edycja projektu miała miejsce w roku szkolnym 2016/2017, a sponsorowała go Rada Rodziców; wówczas była to pierwsza taka inicjatywa w warszawskich szkołach. Od tego czasu co roku uczniowie mają okazję aktywnie kształtować otaczającą ich przestrzeń i realizować swoje pomysły – zgłaszając swoje projekty a następnie biorąc udział w głosowaniu i realizowaniu. Obecnie Szkolny Budżet finansowany jest ze środków Urzędu dzielnicy Wawer, Rady Roddziców oraz  Dyrektora Szkoły.
Szkolny Budżet Obywatelski (SBO) to proces, w którym o przeznaczeniu części szkolnego budżetu decyduje społeczność szkolna. Uczniowie i uczennice, a także rodzice, nauczyciele i nauczycielki czy inni pracownicy i pracowniczki szkoły, zgłaszają pomysły, tworzą projekty, a następnie sami wybierają te, które ich zdaniem są najbardziej atrakcyjne i potrzebne.

Szkolny Budżet Obywatelski ma na celu:
– zwiększenie wpływu uczniów na działalność szkoły,
– zwiększenie poczucia przynależności uczniów do społeczności szkolnej,
– nabycie przez uczniów umiejętności pozyskiwania środków na realizację swoich projektów,
– rozwijanie umiejętności prezentacji,
– rozwijanie umiejętności pozyskiwania sojuszników.

W tegorocznej edycji Szkolnego Budżetu Obywatelskiego złożonych zostało 6  projektów, które przeszły do etapu promocji i głosowania. Były to:
1. Panele wygłuszające w sali 201, Bartek Pawlicki, Michał Mazur, kl. 4a
2. Mural na murach szkoły, Weronika Wołońciej, kl. 6c

3. Zeróweczki pomysł dają i na piaskownicę nakłaniają , oddział przedszkolny 0a
4. Dobra pufa nie jest zła, świetlica szkolna - Monika Zimny
5. Nowy sprzęt sportowy, Martyna Maśniak kl. 7a, Martyna Szemkowicz kl. 7b
6. Cicho, miło, kolorowo nam w głowie i nie tylko - czyli strefa relaksu w 109 -tce, kl. 4c

Dnia 20.12  odbył się ważny Apel Samorządności podczas, którego nastąpiła prezentacja projektów. Dla niektórych uczniów było to wielkie przeżycie – nie jest łatwo wystąpić przed publicznością. 
Przez cały tydzień można było zapoznać się z plakatami na szkolnej tablicy informacyjnej. 
W dniu 21.12  na trzech długich przerwach odbyło się głosowanie. Każdy uczeń, nauczyciel oraz pracownik naszej szkoły mógł oddać 1 głos na wybrany przez siebie projekt. W głosowaniu wzięło udział 245 uczniów oraz 23 nauczycieli i pracowników szkoły. Łącznie oddano 268 głosów. 
Wyniki przedstawiają się następująco: 
Dobra pufa nie jest zła, świetlica szkolna – Monika Zimny 66 głosów 
Cicho, miło, kolorowo nam w głowie i nie tylko - czyli strefa relaksu w 109 -tce, kl. 4c – 50 głosów 
Nowy sprzęt sportowy, Martyna Maśniak kl. 7a, Martyna Szemkowicz kl. 7b – 47 głosów 
Mural na murach szkoły, Weronika Wołońciej, kl. 6c – 44 głosy 
Zeróweczki pomysł dają i na piaskownicę nakłaniają , oddział przedszkolny 0a – 33 głosy 
Panele wygłuszające w sali 201, Bartek Pawlicki, Michał Mazur, kl. 4a – 24 głosy 

Gratulacje dla wszystkich projektodawców. 
Chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim osobom, które włączyły się w organizację oraz przeprowadzenie SBO szczególnie byłemu oraz obecnemu Samorządowi Uczniowskiemu oraz nauczycielom. 
Agata Cygan  
Szkolny Koordynator Szkolnego Budżetu Obywatelskiego 

 20.12 o godz. 11:50 na górnym korytarzu odbył się apel dla uczniów naszej szkoły.  Pomysłodawcy projektów do Szkolnego Budżetu Obywatelskiego opowiadali na czym polega ich pomysł, prezentowali swoje plakaty oraz zachęcali wszystkich do głosowania na ich projekt. Zgłoszone zostały nastepujące projekty:

1. Panele wygłuszające w Sali 201, Bartek Pawlicki, Michał Mazur, kl. 4a

2. Mural na murach szkoły, Weronika Wołońciej, kl. 6c

3. Zeróweczki pomysł dają i na piaskownicę nakłaniają , oddział przedszkolny 0a

4. Dobra pufa nie jest zła, świetlica szkolna

5. Nowy sprzęt sportowy, Martyna Maśniak kl. 7a, Martyna Szemkowicz kl. 7b

6. Cicho, miło, kolorowo nam w głowie i nie tylko - czyli  strefa relaksu w 109 -tce, kl. 4c

Głosowanie na projekty odbędzie się jutro tj. 21.12.2022r. godz. 11:30-11:50, godz. 12:35:12:55 oraz 13:40-13:55.  Głosują wszyscy chętni uczniowie klas 0-8, nauczyciele oraz pracownicy szkoły.  Każdy głosuje 1 raz na 1 projekt. Głosy oddane błędnie - nie będą liczone.

Jak co roku tradycyjnie JASEŁKA tym razem bardzo niekonwencjonalnie ... uczniowie klas 4-8 zasłuchani ... Podziękowania dla pani Ewy Orzechowskiej i uczniów ARTYSTÓW złożyła Pani Dyrektor Hanna Ratańska-Szot wraz z życzeniami dla całej społeczności szkolnej na święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok !

Młodzi artyści z klasy 2b w rewelacyjnym JASEŁKOWYM przedstawieniu, z towarzyszeniem chóru wspaniałych "głosów" z klasy 2a. Całością przedstawienia dyrygowała pani Ewa Orzechowska, a zachwycona publiczność gromkimi oklaskami nagrodziła. Pani Hanna Ratańska-Szot - dyrektor szkoły wyraziła swe uznanie, przekazując również życzenia świąteczne: Radosnych Świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego Nowego Roku

Po raz kolejny przy naszej szkole powstał sztab WOŚP

 Sztab #5408 Szkoła Podstawowa nr 109 im. Batalionów Chłopskich Warszawa

31. Finał WOŚP zagra 29 stycznia 2023 roku pod hasłem:

Chcemy wygrać z sepsą!
Gramy dla wszystkich - małych i dużych!

Już dziś można dokonywać wpłat do naszej eSkarbonki

https://eskarbonka.wosp.org.pl/1647m1

GORĄCO ZACHĘCAMY!

16 grudnia w SP 109 uczniowie, rodzice i nauczyciele wspólnie z wawerskimi Seniorami spędzili magiczny wieczór na kolędowaniu. Piękne pastorałki i kolędy wprowadziły wszystkich w świąteczny nastrój. Podziękowania dla wszystkich, którzy przyczynili się do realizacji tego wydarzenia !

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji oraz galerii zdjęć, których autorem pan Wojciech Wertelecki .

Drodzy Seniorzy

W naszej zerzeńskiej Szkole Podstawowej nr 109 na Przygodnej, dnia 16.12. 2022 o godz. 18.00 odbędzie się bardzo ciekawe wydarzenie przygotowane przez Uczniów, Dyrekcję i Rodziców.

SERDECZNIE Was na nie zapraszamy!. Dzieci umilą Wam ten wieczór śpiewając dla Was kolędy i piosenki zimowe.Nie zabraknie słodkich wypieków,kawy i herbatki. Nasze szkolne Panie kucharki ugotują pyszny bigos.

Zapowiada się fajna lokalna integracja rodzinna, szkolna i sąsiedzka.

Zapraszamy serdecznie - Babcie i Dziadków - jak kolędowanie z Seniorami to nie może Was zabraknąć.

Serdecznie zapraszamy na zebrania z Rodzicami (informacje na temat zagrożeń):

13 grudnia - zebrania dla oddziałów przedszkolnych

14 grudnia - zebrania dla klas I-IV

15 grudnia - zebrania dla klas V-VIII

Harmonogram 

GRUDZIEN_zebrania_grafik2022.docx​​​​​​​

Gala VIII Warszawskiego Konkursu Plastyczno - Technicznego "Anioł Bożonarodzeniowy 2022"

Warszawa, 05.12.2022 r.

Protokół VIII Warszawskiego Konkursu „Anioł Bożonarodzeniowy 2022”

Komisja konkursowa w składzie :

Przewodnicząca – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 109 w Warszawie - Pani Hanna Ratańska – Szot

Członek – Kierownik Świetlicy Szkolnej – Pani Monika Zimny

Członek - nauczyciel plastyki, wychowawca świetlicy – Pani Małgorzata Sprycha

wyłonili: Laureatów VIII warszawskiego konkursu plastyczno – technicznego „Anioł Bożonarodzeniowy 2022”

Kategoria klas 0 - I 

Wyróżnienie – Amelia Szczykutowicz - kl. I a SP109

Wyróżnienie - Andżelika Pacyniak – kl. I –S P 86

Kategoria klas II – III

Miejsce I - Nina Baryła - kl. II a SP 109

Miejsce II – Liliana Rzepczak - kl. III SP 357

Miejsce III – Ex æquo Maria Sokołowska – kl. III SP 357, Maria Laskowska – kl. III SP 357, III miejsce – Kinga Pawlak – kl. II SP 357

Wyróżnienie - Milena Domagała kl. II – SP 357

Wyróżnienie - Katarzyna Pietrzak kl. III – SP 357

Kategoria klas IV – VI

I miejsce – Zuzanna Styś – kl. IV b SP109

II miejsce – Hanna Reczek – kl. V b SP 109

Wyróżnienie - Aleksandra Brzóskiewicz – kl. IV b – SP 109

Serdecznie gratulujemy wszystkim Uczniom biorącym udział w konkursie, a także Rodzicom i Opiekunom.Uroczysta gala wręczenia dyplomów i nagród 08.12.2022r. (czwartek) godz. 14.30 – 15.30w dużej sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej nr 109 ul. Przygodna 2 Warszawa

Protokół konkursu.pdf

Wspaniałe warsztaty tworzenia ozdób świątecznych. Bardzo dziękuję za tak dużą liczbę chętnych Uczniów, Rodziców i Nauczycieli w dniu dzisiejszym.

Pokazuję kilka ujęć z naszych warsztatów i kilka cudownych prac.

Zapraszam do zakupu pięknych dzieł na Jarmark Świąteczny 13-14-15.12.2022 r. (korytarz szkolny, wejście główne do szkoły, przy świetlicy klas I).

Bardzo dziękuję za cudowny czas.

Organizator warsztatów - kierownik świetlicy - Monika Zimny

Nasza uczennica Zofia Bochenek, trenująca z sukcesami łyżwiarstwo figurowe w  Figure Skating Academy Warsaw walczy teraz o tytuł   SPORTOWY TALENT 2022 ROKU w plebiscycie  https://polskatimes.pl/ . Głosowanie trwa jeszcze miesiąc!!!  Liczy się każdy głos!!!

GŁOSUJMY  NA >>>ZOSIA BOCHENEK

ZASADY GŁOSOWANIA : Żeby zagłosować, wyślij SMS MWJ.30 na numer 7303  Koszt 3,69 zł z VAT

Łyżwiarstwo figurowe to sport, który wymaga odwagi, chęci do przełamywania barier, oraz dużej dozy determinacji. Zosia Bochenek jest uczennicą Szkoły Podstawowej nr 109 im. Batalionów Chłopskich w Warszawie. Dziewczynka ma 14 lat i mieszka w dzielnicy Wawer, trenuje łyżwiarstwo figurowe, zdobyła już srebrną klasę sportową. Należy do Polskiego Związku Łyżwiarstwa Figurowego. Zosia już od najmłodszych lat odnosi sukcesy w łyżwiarstwie startując w kategorii solistek.

Dziewczynka dużo czasu poświęca swojej pasji. W sezonie treningi rozpoczyna o 6 rano jeszcze przed zajęciami w szkole. Pomimo tak młodego wieku odniosła już wiele sukcesów. Do jej największych osiągnięć należy m.in. I miejsce w Ogólnopolskich Zawodach o Kryształowy Dzban, które odbyły się 27.01.2018, I miejsce w XI Zawodach Mikołajkowych w Łodzi, I miejsce w Zawodach Łódzka Łyżwa, oraz I miejsce w Zawodach o Puchar Dębicy 2018.

2020 - Mistrzyni Polski w klasie srebrnej, 2021  V-ce Mistrzyni Polski w klasie złotej .

Zawodniczka powołana do Kadry Narodowej w kategorii Młodzicy przez Polski Związek Łyżwiarstwa Figurowego.

 Ostatni sukces to Zawody o Puchar Soły 2022 w Oświęcimiu ~W klasie Junior~1 miejsce Zofia Bochenek @zosia.bochenek.official

Dziewczynkę w sukcesach wspierają rodzice, dziadkowie, znajomi a także koledzy z jej klasy, kibicowali jej w zawodach Mini Europa 2017 w Warszawie. Zarówno grono pedagogiczne jak i uczniowie są bardzo dumni z osiągnięć Zosi.

Życzymy jej dalszych sukcesów i determinacji w osiąganiu zamierzonych celów.

Akcja Talenciaki dobiegła końca.

Dzięki wspólnemu zaangażowaniu udało się nam zebrać aż 6998 Talenciaków!

Za tą ilość zamówiliśmy następujące nagrody:

- 2 chusty animacyjne

- pudełko instrumentów muzycznych

- pakiet gier planszowych

- zestaw zegarów; dla nauczyciela i uczniów

- hałasomierz

- zestaw tangramów

- zestaw geometryczny do tablicy

- zestaw do badmintona

- 3 zestawy plastyczne

- zestaw do nauki geometrii

Z nagród będzie mogła korzystać cała szkoła; świetlica, zerówki, klasy 1-3 oraz 4-8. Niektóre rzeczy już do nas dotarły, na inne jeszcze czekamy.

Dziękujemy wszystkim, którzy dorzucili do naszej akcji choć jedną cegiełkę!

Dziś klasa 2a otrzymała kreatywny prezent od Mikołaja - warsztaty z robotyki. Dzieciaki w 4 grupach mieli zadanie zaprojektować i zbudować elfa, który miał pomóc Mikołajowi w zbieraniu prezentów. Zabawy było co niemiara, a na końcu były zawody na elfa, który zbierze najwięcej prezentów

Do XIX wieku był to na ziemiach polskich dzień wolny od pracy. W 1969 roku w Kościele katolickim zniesiono święto, jest to już tylko tzw. wspomnienie dowolne. Od średniowiecza w wigilię tego dnia święty Mikołaj (a właściwie osoba przebrana za niego) przynosił dzieciom prezenty. Współcześnie w Polsce nocą podkłada się dzieciom drobne upominki, małe zabawki a przede wszystkim słodycze. W XIX i XX wieku obdarzający dzieci podarkami w swoje święto Mikołaj został przekształcony w baśniową postać rozdającą prezenty w Boże Narodzenie, wykorzystywaną w kulturze masowej.

Historia

Od IX wieku Mikołaj był wielbiony w chrześcijaństwie wschodnim i zachodnim jako święty i cudotwórca. Spisany w Bizancjum Żywot Mikołaja pióra archimandryty Michała z IX wieku przekazuje, że już w tym czasie 6 grudnia obchodzono w Konstantynopolu święto Mikołaja, które traktowano jako godne przygotowanie do Bożego Narodzenia. Liczne, poświadczone przez Kościół cuda sprawiły, że na Zachodzie jego wspomnieniu nadano również rangę święta. Najstarszy o tym przekaz pochodzi z akt synodów w Neapolu z lat 821 i 842. Na synodzie w Oksfordzie z 1222 roku podniesiono rangę tego święta w kalendarzu do najwyższej.

Już w X wieku w Mikołajki wystawiano dramaty liturgiczne dla dzieci, opowiadające historię świętego, które w późnym średniowieczu staną się niezwykle popularne w całej Europie. Część badaczy sądzi, że zwyczaj wręczania prezentów związany był początkowo z tymi przedstawieniami. Inni wskazują na XII-wieczne przekazy ze środkowej Francji, które informują, że w wigilię święta Mikołaja zakonnice roznosiły prezenty dla dzieci z biednych rodzin i zostawiały je wieczorem pod drzwiami. W paczkach znajdowały się pomarańcze i orzechy.

Kult świętego był tak popularny, że od XVI wieku w kalendarzach protestanckich zachowano przy 6 grudnia zapis o wspominaniu tego dnia Mikołaja. Nazwę święto zastąpiono w nich Dniem Mikołaja. W XVII-wiecznych niemieckich pismach protestanckich wyrażano zaniepokojenie zwyczajem wręczania dzieciom prezentów przez świętego biskupa. Niektórzy duchowni luterańscy uważali to za przejaw odrzucanego przez protestantów kultu świętych i proponowali, aby upominki przynosiło Dzieciątko Jezus w Boże Narodzenie. To najstarszy ślad próby przeniesienia zwyczaju wręczania dzieciom prezentów z wigilii 6 grudnia na wigilię Bożego Narodzenia.

Sobór Watykański II zarządził rewizję kultu świętych w Kościele katolickim. Powołano komisję złożoną z teologów i historyków, która miała zaproponować usunięcie świąt tych postaci, których istnienia nie sposób było udowodnić. Zakwestionowała ona historyczność Mikołaja, co wywołało ożywioną dyskusję, w której znaczna część hierarchii i wiernych stanęła w obronie kultu świętego. Papież Paweł VI zdecydował się na rozwiązanie kompromisowe. W opublikowanym w 1969 roku Calendarium Romanum zniósł święto 6 grudnia i postanowił, że tego dnia będzie obchodzone tzw. wspomnienie dowolne. Z kalendarza usunięto również średniowieczne teksty hagiograficzne poświęcone Mikołajowi, pozostawiając krótką notatkę opartą na Stratelatis z VI wieku. W motu prioprio Mysterii Paschalis Paweł VI uzasadnił: aby wprowadzić w życie postanowienia Soboru Powszechnego, usunięto z kalendarza ogólnego imiona niektórych świętych; zezwolono, aby wspomnienia pewnych świętych obchodzono według uznania i aby przywrócono ich kult, ograniczony do ich własnych krajów.

Legendy

Święty Mikołaj wrzuca przez okno pieniądze na posag dla córek sąsiada. Tempera na desce Fra Angelico z 1437 roku.Zwyczaj wręczania prezentów w Mikołajki wywodził się ze średniowiecznych legend o życiu świętego Mikołaja, które stały się bardzo popularne dzięki przedstawieniom wystawianym od X wieku 6 grudnia. Najbardziej znana była, spisana w pierwszej połowie IX wieku w Konstantynopolu przez archimandrytę Michała, opowieść o trzech córkach.

Zgodnie z nią młody Mikołaj, jeszcze przed wyborem na biskupa, miał chciwego i bogatego sąsiada, który drwił z pobożności świętego. Bóg ukarał sąsiada i sprawił, że stracił majątek oraz popadł w skrajną biedę. Gdy nie miał już z czego utrzymać rodziny, postanowił sprzedać swoje trzy córki, ponieważ nikt nie chciał ich poślubić bez otrzymania stosownego posagu. Mikołaj, po długich rozważaniach tekstów Pisma Świętego i modlitwie, postanowił uratować cnotę dziewcząt. Trzykrotnie, pod osłoną nocy, wrzucał przez okno pieniądze przeznaczone na posag dla każdej kolejnej siostry. Gdy sąsiad wyprawił już dwa wesela, postanowił dowiedzieć się, skąd biorą się tajemnicze pieniądze. Czuwał całą noc i ze zdumieniem odkrył, że to pogardzany przez niego Mikołaj wrzuca po raz trzeci pieniądze przez okno. Podziękował mu zawstydzony i postanowił zmienić swoje życie na zgodne z przykazaniami.

Zwyczaje

Święty Mikołaj i dzieci – W średniowiecznej Europie zachodniej uważano świętego Mikołaja za patrona dzieci. W niektórych miastach odnotowano w źródłach zwyczaj wybierania w Mikołajki dziecięcego biskupa, który symbolicznie przejmował władzę. W XVI wieku na wyspach brytyjskich pojawił się rytuał wynoszenia tego dnia dyrektora ze szkoły i przejmowania władzy przez uczniów. Przetrwał on w niektórych regionach kilka stuleci.

Zbliżone do współczesnych zwyczaje mikołajkowe są udokumentowane od XV wieku w źródłach polskich, czeskich, austriackich, holenderskich, belgijskich i niemieckich. Święty Mikołaj pełnił w nich rolę osoby przynoszącej prezenty z okazji własnego święta. Jego atrybutami były siwa broda, pastorał, mitra oraz długa, czerwona szata biskupia. Wieczorem 5 grudnia obdarowywał owocami, orzechami, ciastkami czy cukierkami dobrze zachowujące się dzieci. Niegrzeczne uderzał pastorałem. Gdy nie pojawiał się osobiście, dzieci starały się przekazać, że czekają na prezenty, na różne sposoby. Z Holandii zachowały się zapisy o wystawianiu butów przy kominku. W Czechach dzieci wieszały skarpety na ramach okiennych, a w Austrii kładły buty na parapecie.

Współcześnie w Polsce, nocą z 5 na 6 grudnia, podkłada się dzieciom prezenty pod poduszką, w buciku lub umieszcza się je w dużej skarpecie. W wielu szkołach wymieniania się drobnymi prezentami z wcześniejszym losowaniem „swojego mikołajka” czy „swojej mikołajki” (czyli osoby, którą się obdaruje).

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Miko%C5%82ajki_(zwyczaj)